Strzeż się weksla
Strzeż się weksla
Na początku warto zapamiętać te słowa: Strzeż się weksla. Podpisanie takiego dokumentu przez Ciebie jako zabezpieczenie pożyczki, bądź zabezpieczenie umowy, oznacza właściwie tylko kłopoty. W uproszczeniu można powiedzieć, że za weksel trzeba zapłacić, bo tak stanowi dokument weksla. I jest to niebezpieczne narzędzie, zwłaszcza w rękach nieuczciwego kontrahenta. A o tych – zwłaszcza w branży parabankowej – nietrudno. Na początku może odpowiedzmy na pytanie.
Co to jest weksel?
Weksel jest to papier wartościowy który musi mieć określoną przez prawo wekslowe formę. Charakteryzuje się on tym, że samo złożenie na nim podpisu stanowi podstawę i przyczynę zobowiązania wekslowego podpisującego. Innymi słowy nie trzeba żadnego innego dokumentu, aby zostać obciążonym koniecznością zapłaty. Wierzycielowi wystarczy sam weksel. W najgorszym przypadku wystarczy sam podpis na czystej kartce papieru, która to kartka zostanie później uzupełniona o brakujące elementy. I to wystarczy, aby sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla. Dla porządku napiszemy, jakie są rodzaje weksli:
- Weksel własny (inaczej prosty) – jest to papier wartościowy sporządzony w formie ściśle określonej przez prawo wekslowe, zawierający bezwarunkowe przyrzeczenie wystawcy zapłacenia określonej sumy pieniężnej we wskazanym miejscu i czasie określonej osobie i stwarzający bezwarunkową odpowiedzialność osób na nim podpisanych.
- Weksel trasowany – tym nie będziemy się zajmować bo właściwie rzadko jest stosowany, a już na pewno nie przy pożyczkach
Najczęściej spotykanym rodzajem weksla własnego jest
Weksel in blanco
Z taki wekslem wiąże się największe ryzyko dla jego wystawcy. Weksle takie z reguły zabezpieczają wykonanie umowy. Zazwyczaj na blankiecie wekslowym widnieje tylko podpis wystawcy weksla. Nie ma w ogóle wpisanej sumy należności i terminu jej płatności. Brakujące dane, w razie zaistnienia takiej potrzeby, uzupełnia osoba, na której rzecz ma być dokonana zapłata z weksla. Jeśli dłużnik (czyli wystawca weksla) z umowy się nie wywiąże, to wierzyciel będzie mógł wypełnić weksel na dowolną kwotę zadłużenia i dochodzić zapłaty na drodze sądowej. A ta w przypadku weksla jest niestety uproszczona, o czym nieco dalej. Dlatego warto jest zabezpieczyć się podpisując tak zwaną
Deklaracje wekslową
Jest to rodzaj oddzielnego porozumienia, inaczej zwany umową wekslową. Określa się w niej w jaki sposób wierzyciel może uzupełnić weksel in blanco i kiedy to może zrobić. Sporządzenie takiej deklaracji wekslowej nie jest obowiązkowe. Co więcej weksel in blanco bez takiej deklaracji też będzie ważny. Ważna uwaga jest taka, że deklaracja wekslowa musi być podpisana przede wszystkim przez przyjmującego weksel. Podpis wystawcy weksla nie ma większego znaczenia. W praktyce często bywa tak, że wystawca weksla podpisuje weksel oraz deklarację wekslową i zostawia je u przyjmującego weksel. Jest to częsty błąd, bowiem deklaracja wekslowa jest potrzebna tylko i wyłącznie wystawcy weksla. Służy mu do obrony wtedy, gdy wierzyciel wypełni weksel niezgodnie z ustaleniami w niej zawartymi. Dzięki niej można się będzie bronić przed niezasadnymi roszczeniami. Zatem pamiętajmy aby taką deklarację podpisaną przez przyjmującego weksel posiadać ponieważ
Weksel ułatwia sprawę w sądzie
Korzyści z posiadania podpisanego przez dłużnika weksla wiążą się w dużym stopniu z ułatwieniami w egzekwowaniu na drodze sądowej zadłużenia objętego wekslem. Na podstawie weksla można uzyskać w sądzie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Powód nie musi udowadniać w pozwie, skąd wynika zadłużenie zabezpieczone wekslem. Nakaz zapłaty wydawany jest na podstawie oryginału prawidłowo wypełnionego dokumentu weksla. Postępowanie sądowe jest szybkie, bo sąd wydaje nakaz zapłaty na posiedzeniu niejawnym, bez wyznaczania rozprawy i wzywania stron. W nakazie orzeka, że pozwany ma w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacić wskazane w nim kwoty albo wnieść w tym terminie zarzuty, czyli zaskarżyć nakaz zapłaty. O obronie przed roszczeniami z weksla w następnym wpisie.
